Tác giả Chế Lan Viên - Cuộc đời, Sự nghiệp, Phong cách sáng tác

Thơ   •   Thứ sáu, 22/10/2021, 17:49 PM

Tác giả Chế Lan Viên - Cuộc đời, Sự nghiệp, Phong cách sáng tác

Nghệ danh: Chế Lan Viên

Tên thật: Phan Ngọc Hoan, Mai Lĩnh, Thạch Hãn, Thạch Mai

Cuộc đời và sự nghiệp nhà thơ Chế Lan Viên

Chế Lan Viên (14/1/1920 - 24/1/1989) tên thật Phan Ngọc Hoan, sinh tại Cam Lộ, Quảng Trị. Lên 7 tuổi, cả nhà chuyển vào Bình Định, nên ông dùng các bút danh Mai Lĩnh, Thạch Hãn, Thạch Mai.

Ngoài bút danh Chế Lan Viên (được hiểu là tác giả tự nhận mình là bông hoa lan trong khu vườn nhà họ Chế- dòng họ vua chúa của dân tộc Chăm ở nước Chiêm Thành xưa) nổi tiếng, trong bài giới thiệu tập tiểu luận Những bước đường tư tưởng của tôi của Xuân Diệu, đăng trên báo Văn học tháng 9 năm 1958, ông ký bút danh Thạch Hãn (tên một con sông tỉnh Quảng Trị quê ông). Nhiều bài báo in trên báo Thống Nhất, xuất bản ở Hà Nội trước tháng 5 năm 1975, ông cũng ký bằng bút danh này.

Từ năm 1959 đến năm 1963, trong thời gian làm biên tập báo Văn học, phụ trách chuyên mục Nói chuyện văn thơ, trả lời bạn đọc, ông ký bút danh Chàng Văn. Năm 1961, Nhà xuất bản Văn học đã cho xuất bản hai tập Vào nghềNói chuyện văn thơ của tác giả Chàng Văn.

Trong mục Nụ cười xuân trên báo Văn học, Chế Lan Viên có hai bài viết ngắn là Ngô bói Kiều và Lý luận Đờ Gôn ký tên Oah (tức Hoan).

Năm 17 tuổi, Chế Lan Viên đã nổi tiếng với tác phẩm Điêu tàn. Năm 1939, ông ra Hà Nội học, rồi vào Sài Gòn làm báo, lại về Huế dạy học. Khoảng 1942, ông ra tập văn Vàng sao, viết tập truyện ngắn Gai lửa. Sau Cách mạng tháng 8, ông làm báo Quyết thắng của Việt Minh Trung Bộ... Năm 1949, Chế Lan Viên vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Nhiều năm ông tham gia ban lãnh đạo Hội nhà văn Việt Nam, Đại biểu Quốc hội các khoá 4, 5, 6, 7.


Ông có vợ là nhà văn Vũ Thị Thường, và con gái là nhà văn Phan Thị Vàng Anh.

Phong cách sáng tác

Con đường thơ của Chế Lan Viên "trải qua nhiều biến động, nhiều bước ngoặt với những trăn trở, tìm tòi không ngừng của nhà thơ" (Hoàng Như Mai, Nguyễn Đăng Mạnh, Hà Minh Đức, Nguyễn Văn Long, Trần Hữu Tá, Văn học 12, nhà xuất bản Giáo dục, 2007, trang 119) thậm chí có một thời gian dài im lặng (1945-1958).

Trước Cách mạng tháng Tám, thơ Chế Lan Viên là một thế giới đúng nghĩa "trường thơ loạn": "kinh dị, thần bí, bế tắc của thời Điêu tàn với xương, máu, sọ người, với những cảnh đổ nát, với tháp Chàm". Những tháp Chàm "điêu tàn" là một nguồn cảm hứng lớn đáng chú ý của Chế Lan Viên. Qua những phế tích đổ nát và không kém phần kinh dị trong thơ Chế Lan Viên, ta thấy ẩn hiện hình bóng của một vương quốc hùng mạnh thời vàng son, cùng với nỗi niềm hoài cổ của nhà thơ.

Sau Cách mạng tháng Tám, thơ ông đã "đến với cuộc sống nhân dân và đất nước, thấm nhuần ánh sáng của cách mạng", và có những thay đổi rõ rệt. Trong thời kì 1960-1975, thơ Chế Lan Viên vươn tới khuynh hướng sử thi hào hùng, chất chính luận, đậm tính thời sự. Sau năm 1975, "thơ Chế Lan Viên dần trở về đời sống thế sự và những trăn trở của cái "tôi" trong sự phức tạp, đa diện và vĩnh hằng của đời sống".

Phong cách thơ Chế Lan Viên rất rõ nét và độc đáo. Thơ ông là sức mạnh trí tuệ được biểu hiện trong khuynh hướng suy tưởng - triết lý: "chất suy tưởng triết lý mang vẻ đẹp trí tuệ và sự đa dạng, phong phú của hình ảnh thơ được sáng tạo bởi một ngòi bút thông minh, tài hoa". Khai thác triệt để các tương quan đối lập. Và nổi bật nhất là năng lực sáng tạo hình ảnh phong phú, độc đáo nhiều ý nghĩa biểu tượng.

Tác phẩm tiêu biểu:


Tập thơ:

  • Gửi các anh (1955)
  • Ánh sáng và Phù sa (1960)
  • Hoa ngày thường, Chim báo bão (1967)
  • Những bài thơ đánh giặc (1972)
  • Ðối thoại mới (1973)
  • Hái theo mùa (1977)
  • Hoa trên đá (1984)


Truyện ký:

  • Thăm Trung Quốc (1963)
  • Những ngày nổi giận (1967)
  • Giờ của số thành (1967)


Viết phê bình:

  • Phê bình văn học (1962)
  • Suy nghĩ và bình luận (1970)
  • Bay theo đường dân tộc đang bay (1976)
  • Từ gác Khuê văn đến quán Trung Tân (1980)
  • Nghĩ cạnh dòng thơ (1982)

icon Chế Lan Viên,Nhà thơ Chế Lan Viên,Thơ Chế Lan Viên

Tổng hợp

Tác phẩm tiêu biểu của Chế Lan Viên

Hỏi? Đáp

Thơ   •   06.11.2021
Con người ngẩng lên trời làm triết học: Ta là ai? Về đâu? Hạt móc Là ta chăng? Dòng sông là ta chăng? Tiếng khóc Là ta chăng? Vì sao lạc phương trời Là ta chăng? Ta chưa kịp trả lời Thì sông đã cuốn ta vào bóng tối Cậu bé chơi tùng dinh vụt già trăm

Mưa đêm

Thơ   •   07.11.2021
Vì sao hè cách xa em Trời lại đổ mưa về sáng? Vì sao em đà đi vắng Anh còn chịu trận mưa đêm?

Sa mạc

Thơ   •   07.11.2021
Anh không là Ai Cập Tại sao anh không xây nổi Kim tự tháp, mà bắt anh phải chịu nỗi buồn sa mạc? Anh có xây lên, nó cũng đổ xuống mà! Trên không đã một trời sao để nó chiêm tinh suốt sáng Và trong lòng của nó ư, chỉ có gió lùa

Sơn Mỹ

Thơ   •   05.11.2021
Một tiếng trẻ gọi bà Máu một làng đáp lại Một sắc máu im lìm Mà chuyển rung thế giới.

Trang giấy

Thơ   •   05.11.2021
Ngọn đèn tắt cho trang giấy ngủ Khi ta ngủ rồi trang giấy vẫn còn mơ Nó làm việc với đáy bể với sao trời ai biết được Khi cỏ đọng sương trời thì thơ đọng những câu thơ.

Trưa đơn giản

Thơ   •   04.11.2021
Trưa quanh vườn. Và võng gió an lành Ngang phòng trưa, ru hồn nhẹ cây xanh Trưa quanh gốc. Và mộng hiền của bóng Bỗng run theo... Lá run theo nhịp võng... Trưa lên trời. Và xanh thẳm bầu trời Bỗng mê ly, nằm thấy trắng mây trôi Trưa! Một ít trưa, lạc

Hoa đại đỏ

Thơ   •   05.11.2021
Đây là hoa đại đỏ Như tình yêu bình yên Dù bừng lên sắc lửa Vẫn cháy ở bên thềm.

Tiếng mùa xuân

Thơ   •   05.11.2021
Hoa trắng nở cây rồi Phố phường chưa biết tới Bất chấp mọi tiếng ồn Cây nghe qui luật gọi Gọi thầm từ ruột đất Xuyên bao tháng bao ngày Nghe âm trong rễ tối Nay sáng ở đầu cây. Ta quên này quên khác Góc phố tự quên mình Riêng cành hoa tự nhớ Trong mà

Không đề

Thơ   •   04.11.2021
Chẳng bao lâu đêm tối lạnh chân thềm Hoa nhân ảnh dần rơi trên tám vách Của sông núi xây sầu như bóng khách Bóng người qua nhà vũ trụ hoang tàn Chiếu chăn ta, đen tối đến ăn nằm Nơi ngõ sống hoa cười bóng cợt Chỉ còn gió - han dài - rên tiếng sót Thổ

Rừng xuân

Thơ   •   04.11.2021
Khi đến cùng ta bày cuộc Sắc Ra đi đề lại cánh hoa Không Rừng Xuân mộng lá thay chim bướm Hư ảo còn hơn phấn bụi lòng

Dậy

Thơ   •   05.11.2021
Giặc Mỹ đến kia rồi Quê nhà ta máu chảy Súng ơi, mày ngủ ư? Thì người lay súng dậy! Giặc Mỹ đến kia rồi Miền Nam ta lửa cháy Người ơi, người ngủ ư? Thì súng lay người dậy! Áo cơm người sống gọi ta Máu xương người chết gọi ta Tội ác quân thù gọi ta Nư

Lý do

Thơ   •   06.11.2021
Ôi lý do gì vậy? Một tiếng gà trưa gáy Làm ta vượt thời gian Trở về lại Tam Quan Nghe tiếng gà trưa ấy Ba mươi năm rồi đấy Từ buổi trưa vàng cháy Từ bóng râm rặng dừa Từ xao xác tiếng gà Từ con tàu băng qua Dưới màu xanh trưa ấy… Ôi, lòng ta nước c

Hoa gạo son (I)

Thơ   •   05.11.2021
Thời gian trôi lặng thinh Mà tháng ngày chảy hết Xuân qua mình chẳng biết Hoa gạo đỏ thình lình.

Chim ấy, rau này

Thơ   •   05.11.2021
Con chim "bắt cột", lá "tàu bay" Đánh Pháp mười năm hóa bạn bày Nay vượt Trường Sơn đi diệt Mỹ Lại nghe chim ấy, hái rau này.

Trận tuyến này cao hơn cả màu da

Thơ   •   05.11.2021
Điệp khúc Chúng ta không bắn màu da vàng hay trắng Mà bắn bọn súc sinh trong cả các màu Đế quốc Mỹ là kẻ thù ta nhắm Đánh rắn ư? Cần phải đánh giập đầu Khúc một. Vị trí Cái bọn tư bản trắng từng giết người da trắng Lại muốn bày ra tôn ti đẳng cấp các

Lá bàng rơi

Thơ   •   07.11.2021
Năm hết đến nơi Lá bầm quá nửa Một đêm em rét dữ Thì lá bàng anh rơi. Lá bàng rơi đầy sân Sáng phòng ta mở cửa Cây trơ những đường gân Thời gian đi qua đó. Hết năm hết năm rồi Những năm làm ra đời Câu thơ đang viết dở Mà lá bàng cứ rơi.

Cành phong lan bể

Thơ   •   04.11.2021
Ngoảnh đầu chào Điện Biên Ngoảnh đàu chào Giơ-ne Ngoảnh đầu chào trăm nơi máu Đảng và dân ta đã đổ Cho sáng nay chân ta về dẫm lại đất nơi này Vâng, tôi yêu những nơi đá cộc cây cằn Tổ quốc như bà mẹ nghèo thì thào cùng tôi qua nước mắt Nhưng rừng và

Làm bà mẹ ở Việt Nam

Thơ   •   05.11.2021
Làm bà mẹ Việt Nam thực chẳng dễ dàng Đâu dạy con hái hoa, đây dạy chúng xuống hầm Ai dạy cho con hòa âm của chim và của nhạc Ta phải dạy cho chúng phân biệt tiếng những B, những AD và những F rít gầm Hỡi Đức Bà Suốt một-nghìn-chín-trăm-sáu-mươi-sá

Cô Tấm

Thơ   •   06.11.2021
Không phải cô Tấm nào cũng có xương gà hóa thành hài hoa Đánh rơi ngày hội Không phải cô Tấm nào cũng ấn chân lọt khớp vào hài hoa Và được vua yêu Cô Tấm của anh có cuộc đời nhọc nhằn xoàng xĩnh Trấu lộn cùng thóc Mà chả chim trời nào đến nhặt Tôi ch

Suy nghĩ 1966

Thơ   •   05.11.2021
Viết sau khi đọc lời kêu gọi của Bác và bài nói chuyện với thanh niên của đồng chí Lê Duẩn I Sau chiến tranh mười năm, ta mở lại những chiến hào Ở thêm đấy mười năm, ta sẽ ở Nỗi vui ta như một bức tranh màu Nơi giết giặc lòng ta tô sắc đỏ Tuyến dà

Đến con trẻ cũng lưu đầy ư, nước Mỹ?

Thơ   •   05.11.2021
Xin Đức Mẹ bế Chúa hài nhi cho chặt Chúa trong tay mẹ mà, đâu đâu phải mồ côi Nếu cần thiết, xin Mẹ cầm lấy súng Kìa phi cơ đang sà xuống săn mồi. Cầu không-vận chúng bắc giữa nỗi đâu ta và tội ác Của những con măng-xà-vương thế kỷ hai mươi Vận-trù m

Vịt trời Hồ Tây

Thơ   •   05.11.2021
Chú vịt trời Hồ Tây Yêu màu hoa súng tím Muốn bay mà chẳng bay Làm nước hồ xao xuyến.

A và H

Thơ   •   04.11.2021
A tên em và H tên anh Chữ đầu tên, trăng non đầu tháng mới Chùm hoa lạ dấu lưng chừng mặt gối Tiếng yêu riêng, mình chỉ bẻ trao mình A ao xuân lặng sóng áo đầm hương An Tỉnh trời quê sao bạc rắc Hơi thở đôi ta dệt thành tiếng hát Nửa sông Hồng pha nử

Gởi

Thơ   •   07.11.2021
Anh đi qua trái đất để lại chừng thơ ấy Hãy thương anh! Anh nào có chỉ nhiều Một chút nắng tàn, một dòng nước chảy... Trái tim nghèo, nhưng cũng đã tin yêu.

Đợi thư con

Thơ   •   05.11.2021
Tặng con, Triều Sáu tháng bặt thư con Chiến trường ngày đánh lớn Chẳng muốn hỏi gì hơn Chỉ mừng tin thắng trận.

Múa bên chùa cổ

Thơ   •   05.11.2021
Đột nhiên Xuất hiện những nàng tiên Má hồng môi đỏ Giữa dàn tên lửa Của những chàng trai bụi khói nám đen Bên ngôi chùa cổ Có các vị thần trang nghiêm. Những nàng tiên mặc áo quần dã chiến Cổ trắng xinh, búp lẳn cánh tay trần Cầm quạt xòe hoa, múa k

Gội tóc nơi trọng điểm

Thơ   •   06.11.2021
Hố bom thành giếng mát Sợi tóc dài quá lưng Chải dần từng sợi một Cho bõ ngày gian truâ

Lương mới

Thơ   •   04.11.2021
Nghe nói miền Nam lâm nạn đói Quê nhà cha mẹ sống ra sao Ngoài này con được ăn lương mới Biết gửi làm sao ngân phiếu và

Kết nạp Đảng trên quê mẹ

Thơ   •   04.11.2021
Giã mẹ ra đi kháng chiến bốn phương trời Kết nạp Đảng, bỗng quay về quê mẹ! Có phải quê hương gọi ta về đấy nhỉ? Dặn dò ta, khuyên nhủ ta thêm Trong buổi đầu, ta theo Đảng đi lên Ngày vào Đảng đất trời như đổi khác Những vật vô tri cũng làm rưng nước

Ngủ yên đồng chí nhé

Thơ   •   04.11.2021
Gửi anh lại giữa rừng Bốn bề núi dựng Núi hiên ngang ngất trời vách đứng Canh mồ cho anh Anh hãy ngủ ỵên Chúng tôi về đồng nội Đơn vị phủ anh quốc kỳ đỏ chói Chi bộ ghi thêm dấu Đảng búa liềm Ngủ yên anh nhé Rừng sâu "của" mình! Tiếng nói &

Chim con trong liễu

Thơ   •   05.11.2021
I Chiều rộng. Mưa thưa. Mây trắng Cành tơ, liễu nhú, chim chuyền Không thể bay trời muôn dặm Nhảy trong cành nhỏ, nguôi quên. II Mùa xuân sắp qua mau Chim con chừng cũng hiểu Nhảy chuyền trong rặng liễu Suốt chiều vui tìm sâu.

Tìm lại ra mình

Thơ   •   05.11.2021
Lầm lũi suốt chiều bỗng họ cười lên sặc sụa Hai cô gái nhặt được mảnh gương và soi mặt mình vào Mình đấy ư ? Mình đấy sao ? Chứ còn ai nữa Mà cứ như đôi quỷ nhọ nhem nào! Đất, bụi, hơi bom lấp mặt lấp đầu Còn lại những con mắt quen vẫn cười lúng liế

Đào

Thơ   •   05.11.2021
Ai tạc trống đồng năm đánh Mỹ Trong hoa văn xin hãy nhớ cánh đào Năm chiến trận hoa cũng là vũ khí Theo pháo này chiếm những non cao.

Chờ ngày sum họp

Thơ   •   04.11.2021
Cõi trần gian đã lâu ta rời bỏ Tình duyên xưa đành chịu dở dang thôi Em còn đến tìm chi bên nấm mộ Mà ưu tư những để lệ tràn rơi? Em về đi! Thân anh đà tan nát Hồn người dương khôn lẫn với người âm Có ai tìm trong trời khuya bát ngát Một vì sao rơi r

Sổ tay thơ

Thơ   •   05.11.2021
Chớ lấy cớ thơ mà viết những chữ thùng thình như áo rộng, rộng hơn đời. Chỗ này sâu ư ? - Không chỉ là nước đục ngầu Chỗ này cạn ư ? - Không, chính nhờ nước cạn nên ta nhìn thấy đáy. Cái sâu cạn trong thơ là thế đấy. Trái đất rộng thêm ra một phầ

Chọn một đề tài

Thơ   •   07.11.2021
Thấy vạn sông hồ, thấy vạn trời mây Rồi lui về chạm một cánh chim trên gác nhỏ Đấy là cái trọng điểm giữa đất trời mà anh chốt giữ Chớ làm sao anh bao quát vạn đề tà

Nhớ hiện đại

Thơ   •   07.11.2021
Người xưa nhớ nhau “vầng trăng soi cửa sổ Trăng ai, ta ngỡ nét mày”... Anh nhớ em giữa chừng góc phố, Nắng chiều soi bát phở Lúc nghiêng bình rót vị dấm cay... Nhớ em miền sơ tán Em đi ô tô hàng Về đất Lô Giang Giữa mùa vải nhãn Anh ở lại chỉ có tiế

Hoa đào nở sớm

Thơ   •   04.11.2021
Rặng đào trước ngõ em qua Sáng nay bỗng ướm cành hoa vào mùa Đầy vườn lộc biếc cây tơ Năm đi chưa hết, đã ngờ xuân đâu Bỗng dưng một đóa hoa đầu Nghe như đất lạ năm nào gặp em Phải rằng xê xích thời gian Vầng dương bên ấy mọc sang bên này? Nắng hoe.

Cửa Việt

Thơ   •   07.11.2021
Cửa Việt hai bờ không bóng chim Không cây, bờ ruộng ngát trời thêm Ta về trong một trời không mẹ Bát ngát sông dài... Ta vắng em.

Cõi ta

Thơ   •   02.11.2021
Ôi bát ngát mênh mông như Âm giới Đây Cõi Ta rộng rãi đến vô biên! Nơi an táng khổ đau trong huyệt tối Nơi sinh sôi, nảy nở những mầm Điên Nhưng cũng là nơi ai ôi bé nhỏ Nơi khó dò, khó biết, khó suy tường Nơi, cùng nhau, trước khi về đáy mộ Xác hồ

Quan niệm thơ

Thơ   •   06.11.2021
Làm thơ xưa như ông từ trịnh trọng vào đền Như chú rể lần đầu tiên sang nhà bố vợ Như thần tử quì trước ngôi mặt Chúa Như là người mọc cánh thành tiên... Làm thơ ngày nay như người diễn xiếc Như chú hề lùn yêu cô nàng mắt biếc Có cái gì quỉ quái ngây

Sông Cầu

Thơ   •   05.11.2021
Có gì đâu? Gì đâu? Mà hai mươi năm chẵn Một trưa hè cháy nắng Còn reo trong lòng sâu Trưa sông Cầu Bể một màu xanh thắm Ruộng nghìn ô muối trắng Biếc trời xanh ngang đầu Có gì đâu? Gì đâu? Sông Cầu! Thành phố nhỏ không một lần dừng lại Dăm dãy phố c

Vơ vẩn

Thơ   •   06.11.2021
Có những ngày anh thấy mình là ong Nhớ hoa, thèm nhuỵ Những ngày tâm hồn vang sóng bể Thèm thuỷ triều như một cánh hải âu... Có những ngày thấy mình là bọ dòi giun dế Ở ngoài mình đang gặm nhấm đầu lâu. Những lúc ấy lại tiếc mình không còn là chim bể

Tiếng chim (II)

Thơ   •   05.11.2021
Con chim gù ở Ti-ra-na Anh đã nghe trong rừng Szi-li-ghet Vẫn là chim năm trước Thái Bình Đâu cũng xem từng hồi im lặng Sau tiếng chim, còn lại mình anh Anh lắng mãi, chim không gù nữa Anh biết em đâu đó, đang nhìn Khi chim hót, tình yêu gợi nhớ Và k

Xã viên

Thơ   •   05.11.2021
Chim mang hơi lạnh qua đầm Nhà dân đã ngủ đồng không bóng người Đầm xa sen cứ thơm hoài Khuây người giữ vịt dưới trới sao khuya.

Bến Lú - sông Tương

Thơ   •   06.11.2021
Sông Tương Tư còn có tên bến Lú Cả một đời anh qua sông một bữa Sông Tương Tư, suốt đời anh sẽ nhớ Bến Lú mà, em sẽ chóng quên thô

Vọng chung châu

Thơ   •   04.11.2021
Sông thì rộng, nước thì sâu Non giăng những chớp xanh sầu đến em Nhớ thương ruột yếu tơ mềm Ngút tuôn ngọn nước, nỗi niềm buông theo Lên cao với đỉnh mây đèo Dăm ba bóng khói, ít nhiều tình thương

Đặt tên con

Thơ   •   05.11.2021
Các chị mong em trai Mẹ sinh con là gái, Con nhoẻn miệng con cười Cả nhà vui trở lại Đặt tên con Vàng Anh Giữa mùa mưa bão lớn Bột mì trôi vạn tấn Đê vỡ quê Thái Bình Cuộc đời đang nặng gánh Mà tên con nhẹ tênh Đặt tên con Vàng Anh Nào mẹ cha chẳ

Tấn kịch

Thơ   •   05.11.2021
Trăng ngang đỉnh cọ khuya rồi Kịch tan, sương ướt áo người ngồi xem Đi xa còn ngoái lại nhìn Sân tre nhớ lúc trăng lên rọi người.

Chùm nhỏ thơ yêu

Thơ   •   05.11.2021
Anh cách em như đất liền xa cách bể Nửa đêm sâu nằm lắng sóng phương em Em thân thuộc sao thành xa lạ thế Sắp gặp em rồi sóng lại đẩy xa thêm Anh không ngủ. Phải vì em đang nhớ Một trời sao rực cháy giữa đôi ta Em nhắm mắt cho lòng anh lặng gió Ch

Im lặng

Thơ   •   04.11.2021
Cồn cát trắng trắng lan bên nhà trắng Hàng cây xanh xanh dải đến trời xanh Đây yên lặng chân trời luôn yên lặng Trên cỏ đồng lặng dải ánh bình minh Đẩy muôn vật chìm sâu trong yên lặng Mà lòng ta thổn thức mãi không thôi Hay ngươi khóc vì tháp Chàm q

Hai danh hiệu

Thơ   •   05.11.2021
Người con trai miền Bắc có một danh hiệu thứ hai mình đánh giặc ở phương Nam Tên vay mượn góp phần xương máu nhất Tên giả khắc rõ ràng trên bia đục bằng tôn Còn tên thật khắc chìm dâng Tổ quốc.

Tằm và nhện

Thơ   •   05.11.2021
Đâu phải con nhện chăng tơ mình theo thói quen mỗi sáng Dù ngọc đọng trên tơ, phỏng có ích gì Nhà thơ là con tằm từ đợt dâu này qua đợt kia cần mẫn Xe sợi tơ mình là lấy từ sự sống để mà xe.

Thời oanh liệt

Thơ   •   04.11.2021
Rồi cả một thời xưa tan tác đổ Dấu oai linh hùng vĩ thấy gì đâu? Thời gian chảy, đá mòn, sông núi lở Lòng ta luôn còn mãi vết thương đau! Vẻ rực rỡ đã tàn bao năm trước Bao năm sau còn dội tiếng kêu thương Sầu hận cũ tim ta ai biết được? Người vui tư

Nay đã phù sa

Thơ   •   04.11.2021
Xưa phù du mà nay đã phù sa Xưa bay đi mà nay không trôi mất Cho đến được... lúa vàng đất mật Phải trên lòng bao trận gió mưa qua (Thư gửi Tế Hanh) Anh còn gì để tặng cho em? Còn, anh còn tất cả! Như đất nước sau mười năm tàn phá Như dòng sô

Nợ

Thơ   •   07.11.2021
Nhà thơ, anh dành dụm từng xu nhỏ, đồng kẽm, đồng chì... Mà phải trả các món nợ, bán đời đi để trả Vét cả tâm hồn, dốc cả hai túi áo ra không đủ Không phải anh nợ, mà nhân lọai nợ, người đọc nợ Anh trả cho anh là trả giúp họ rồi. Nợ xương máu, áo cơm

Chèo xứ Bắc

Thơ   •   07.11.2021
Điệu chèo như tà áo Mà thời gian thổi bay Cứ mỗi lần xoay Thì năm tháng mất Nhớ hậu phương mươi năm xa lắc Nhớ rau rút ao bèo đất Bắc Buổi tiễn đưa một bát canh cần Nhớ đầu tre vẫy ngọn lúc xa làng Người con gái tiễn ra bờ đê không dám khóc Tiếng í a

Ngô thuốc độc ngợi ca máy chém

Thơ   •   04.11.2021
Tiếng vọng trong gió:       Xứ "ông" Diệm cộng hoà       Việt gian thành chí sĩ       Chúng nó mua máy Mỹ       Về c

Thơ đã mất trinh

Thơ   •   04.11.2021
Và những hồn, và những tim, và những phách Và những Ta ràn rụa đã tuôn trào Ngày mai rồi phô phang trên cổ sách Rồi chán chường trong sóng mắt xôn xao Quăng bút xuống, xé tan ngay mảnh giấy Riết lấy đầu giữ chặt chút hồn thơ Cho Thanh Cao ôm chặt nhữ

Hoa quê mình

Thơ   •   05.11.2021
Năm trước đến quê mình Thấy một mùa hoa bỏ Năm nay về quê mình Trân trọng từng hoa nở.

Chuỗi thơ anh Trỗi

Thơ   •   05.11.2021
(Tặng Ca Lê Hiến, Lê Anh Xuân) 1 Chiếc nhẫn trên tay anh Trỗi Không sống đời bình yên những chiếc nhẫn thường Không ở lâu cùng anh được in một dấu hằn Một ngấn hạnh phúc trên tay, dù ngắn vội Ra đi đổi lấy một dây bom ở dưới chân cầu Chiếc nh

Chuông

Thơ   •   07.11.2021
Tôn giáo cuối mùa thu chiến tranh đầy sinh lực Chuông liên hồi thì làm gì được tiếng bom? Trời Phật đi một đằng, chiến tranh đi một nẻo Níchxơn đã được hôn tay bởi Đức Giáo hoàng!

Giờ báo tử

Thơ   •   06.11.2021
Tất cả bình minh đều hứa hẹn, trừ bình minh ấy, Cái bình minh phản thùng, cái bình minh phản chủ, ác ôn! Mà thôi, đừng vội lên án hạt sương và tiếng gà kết liễu ánh sáng đó Có khi giã từ giữa khi đúng ngọ, lúc hôn hoàng. Hơn thế, anh đã vĩnh biệt từ

Tiếng hát thằng điên trong dinh Độc Lập

Thơ   •   04.11.2021
Ngô thuốc độc nói:       Thuốc độc này tốt lắm!       Dân ăn vào là chết ngay!       Lương tâm Ngô, Ngô đã giết!       Hoan hô

Đừng ngăn cản

Thơ   •   06.11.2021
Khi anh gần chạng vạng Thì có người bình minh Đừng lấy hoàng hôn anh ngăn cản Ban mai của họ sinh thành

Vòng cườm trên cổ chim cu

Thơ   •   05.11.2021
Con cu cườm vẫn đeo vòng cườm muôn thuở Triệu tấn bom không thể nào làm xổ Một hạt cườm trên cổ chim tơ Mùa xuân thật bất ngờ Tiếng chim sau pháo cụm pháo bầy cấp tập Rừng cháy đen vẫn cành ra lộc Chỗ cành xanh là chỗ chim gù. Hồn đất nước bâng khuâ

Ánh sáng

Thơ   •   04.11.2021
Cả trời đất đêm nay tràn ánh sáng Bên Chiêm nương ta say uống nguồn mơ Miệng đầy trăng khôn cất một lời thơ Mắt đầy ánh sao sa khôn thể nhắm Tai đầy tiếng ái ân lời say đắm Cũng không nghe tiếng động của trần gian Mũi đầy hương xa lạ xứ Hoa Trăng Ngă

Con nhặng xanh

Thơ   •   07.11.2021
Hằng ngày anh đâu thấy nó Nhưng suốt đời, chẳng phút giây nào nó chẳng đợi chờ anh Không, không phải Nàng tình nhân khắc khoải nào đâu Mà là nó, con nhặng xanh thấy xác chết thì bâu Anh chỉ vừa tắt thở thôi, thì trên thi thể anh, nó đến Dù đó là ngườ

Theo tình nguyện quân qua biên giới năm 1952

Thơ   •   04.11.2021
Chỉ thấy núi thấy cây thấy suối Nào biết đâu biên giới là đâu Giật mình, nghe một tiếng chào Đất mình vừa vượt, đất Lào vừa sang

Chèo tiễn biệt

Thơ   •   06.11.2021
Có lẽ ta từng ly biệt nhau Tự thời xưa xửa                         Trái tim đau Vẫn chưa lành hẳn. Nay em hát Bèo giạt mây trôi,

Đêm xuân sầu

Thơ   •   02.11.2021
Trời xuân vắng. Cỏ cây rên xào xạc Bóng đêm luôn hoảng hốt mãi không thôi Gió xuân lạnh, ngàn sâu thôi ca hát Trăng xuân sầu, sao héo, cũng thôi cười Trên đồi lạnh, tháp Chàm sao ủ rũ Hay hận xưa muôn thuở vẫn chưa nguôi? Hay lãnh đạm, Hời không về

Trăng hoả tuyến

Thơ   •   05.11.2021
Tháng trước trăng vùng Yên Tử Tháng sau giới tuyến vầng trăng Nay đã vầng trăng trận mạc Vẫn trong vành vạnh khuôn rằm.

Hồng trận địa

Thơ   •   05.11.2021
Thị trấn tan hoang. Một khóm hồng Còa đây, bên trận địa phòng không Ba nghìn trận lửa xuân đâu sợ Hoa lại cười trong đợt phản công.

Hai chiều

Thơ   •   06.11.2021
Hạnh phúc đến thình lình và ở thể đơn côi Còn tai ương thì dồn dập đánh vu hồi Thuyền anh đi giữa bể, hai trời May, Rủi đó Không sấp bên này thì ngửa phía kia thôi Cho đến lúc vào bóng đêm, anh mới nhận ra chân lý Cuộc đời là trò chơi Cuộc sống là tr

Nếu

Thơ   •   05.11.2021
Nếu trái đất không người không tình ái Thì cây cũng yêu ở rễ sâu và ở lá chứ gì ? Nhựa và đường vân cũng là tình sử vậy Và đá cũng yêu bằng lửa mình giấu giữa đá vô tri.

Vo lụa

Thơ   •   02.11.2021
Trăng là trăng! Ngoài kia thôi chan chứa Thôi tràn trề ngây ngất những là trăng! Góp cho tôi, cô ơi, muôn thước lụa Đem ra vo trong sóng của cung Hằng Cô không lụa? hãy cởi phăng mảnh áo! Áo cũng không ? quăng tuốt cái làn da! Tôi mơ rồi, say rồi, đ

Ta là ai?

Thơ   •   04.11.2021
Xuân căng vú tròn cương đôi quả mật Mạch kín vẹn: sắt chưa vào thịt đất Sắc màu tươi đang rỡn trí hư vô Đây buổi nguyên sơ, đời tĩnh như hồ Ôi, xôn xao bốn phương nghe dậy nổi Sóng gió đổ trong vực trời khát đói Không gian say con thịt gái măng tơ Lầ

Ví dụ

Thơ   •   07.11.2021
Ví dụ sáng ấy Trỗi hy sinh ở pháp trường rồi mà không có câu thơ nào nói đến cỏ non Ví dụ sáng ấy tiếng hô của Trỗi không người nghe thấy Thì giọt máu Trỗi cứ là giọt máu Nỗi đau cứ là nỗi đau Áo trắng người anh hùng muôn đời vẫn trắng Ấy là số phậ

Cỏ nghĩa trang

Thơ   •   04.11.2021
A Bãi tha ma. Đất ấm hơi người Cỏ mùa xuân lên tốt quá! Thấy cỏ mượt, dê vào gặm cỏ Có dê vào, đàn em bé đến đùa chơi Giữa hai hàng bia, em bé học Vôi trắng hàng bia dây vết mực Bài học đây chép ở sách bên ngoài "I-tờ... tờ-i-ti... sản xuất!&q

“Phải” và “không được”

Thơ   •   07.11.2021
Làm mẹ ở Việt Nam nào có dễ nào Làm con trẻ khó hơn làm mẹ. Các bà Tiên đã cháy thiêu rồi, chả ai chơi với trẻ Sách ước ra tro rồi, Bụt có hiện lên đâu! Phải và không, bộ luật chiến tranh dễ đến trăm điều: Phải chơi quanh hầm, phải đội mũ rơm, phải đ

Phía ấy

Thơ   •   05.11.2021
Sáng ra thì em đi Gió lạnh lùa theo xe Gió chia làm hai nửa Một nửa theo anh về. Phía ấy trời vắng chim Và thư em không lại Chỉ có tiếng bom rền Vắng người qua để hỏi. Phía ấy xe hàng vắng Hàng cây nối song song Cây liền cây tít tắp Dăng ngọn nhớ vô

Bay ngang mặt trời

Thơ   •   04.11.2021
Đảng ta lớn lên rồi Ta bay ngang mặt trời Đẩy lùi muôn thần thánh Loài người vừa lên ngôi Nhớ buổi rừng sâu còn tuổi vượn Chửa biết Thơ, chưa được nên người Cửa động đã từng trông nhật nguyệt Hái quả rừng ăn ném dỡn chơi Nhớ lúc bé thơ nằm quấy khóc

Nghe sóng

Thơ   •   05.11.2021
Nghe sóng ngỡ lòng mình Vỗ một đời không nghỉ Những người xa quê hương Sao phải nằm cạnh bể.

Cái sọ người

Thơ   •   02.11.2021
Này chiếc sọ người kia, mi hỡi! Dưới làn xương mỏng mảnh của đầu mi Mi nhớ gì, tưởng gì trong đêm tối? Mi trông mong ao ước những điều chi? Mi nhớ đến cảnh pháp trường ghê rợn Sọ muôn người lần lượt đuổi nhau rơi? Hay mi nhớ những đêm mờ rùng rợn Hồ

Sắc mai cười

Thơ   •   06.11.2021
Mùa xuân không trôi tuột Nhờ một sắc mai cười Những tấm lòng đơn lẻ Hoa đến buộc thành đôi.

Thu (II)

Thơ   •   04.11.2021
Thu sang chơi! Vườn nghe có thu sang Với cũ hoa phai, với cũ lá vàng Ngày chừng buồn! Đêm chừng lên vội lắm Cửa một lần - hơn ngàn phương phẳng lặng Bỗng mang buồn đến khắp trước song thưa Bỗng rộng trời thêm. Thu bỗng mờ mờ Không còn nghe! Đàn tơ r

Bữa cơm thường ở trong bản nhỏ

Thơ   •   04.11.2021
Chim ri mách lúa vàng chín rộ Tu hú kêu vải đỏ trùm cây Tháng năm mười chín rồi đây Ngày sinh nhật Bác nắng đầy tiếng chim... Quê em nhỏ bốn bên khe suối Người vắng qua, chim tới chim lui Khi vui ngắm núi làm vui Khi buồn nhặt trái sim rơi đỡ buồn Tr

Tiếng khóc đúc Việt Nam thành một khối

Thơ   •   05.11.2021
Một hôm qua thôi các câu ca không hay đau thương sẽ đến cho mình Như những dòng sông trôi chảy vô tình! Và nghìn vạn đỉnh non cao Tổ quốc Không hay biết sẽ có ngày tang tóc Cờ đỏ hay đâu sẽ rũ xuống thân Người Và những màu hoa Bác ngắm lúc sinh thờ

Một người thường

Thơ   •   06.11.2021
Người nông dân ấy đã bốc mộ cho hàng ba trăm thương binh Xác anh em và xác con mình Anh xếp trên giường nhà anh như họ còn nằm ngủ Vợ, dâu anh thì sợ Nhưng anh vẫn làm nhiệm vụ Việc ấy không để lại hào quang trên tay Ánh sáng gì trong mắt Hay huân ch

Bộ ba

Thơ   •   05.11.2021
Trang giấy, ngọn đèn và anh Ba nhân vật một vở kịch hài nên rất bi thương Cố nhiên khổ đau không phải ngọn đèn Cả trang giấy nữa Cả hai, chúng trông cậy vào anh đó Anh có thể làm gì Chứ ngọn đèn không phí lửa Số phận trang giấy cao hơn chính nó Không

Cây giữa chu kỳ

Thơ   •   05.11.2021
Những cây bàng đỏ lá cuối năm Những cây bàng cuối đời rơi lá Những khối đá thời gian tàn phá Rơi rơi rơi từng vết đỏ bằm Cây bàng chẳng buồn đâu lá úa Ai sang thay nó đã biết rồi Mỗi cây chết giấu đằng sau nó Một cây em đợi phía chân trời Còn lâ

Từ thế chi ca (II)

Thơ   •   06.11.2021
Có thể là trái đất mất anh hơn là anh mất nó Nó mất anh như mất một hạt bụi có nghĩa gì? Còn anh ngày mai khi đã là linh hồn, anh vẫn nhìn thấy nó Cha vẫn nhìn thấy con, thấy mẹ, thấy khu vườn Có điều ở thế giới ấy trong sáng, người ta không đau, khô

Gởi mẹ trong vùng giặc chiếm

Thơ   •   04.11.2021
Mẹ ở dưới thành phố đó Lô cốt ngời vôi mái đồn máu đỏ Con đi đây trên chót vót đỉnh rừng Nghĩ đến mẹ nhiều, nước mắt rưng rưng Mẹ con ta trong thành Bình Định cũ Cái giếng, vườn rau, căn nhà nho nhỏ Chị em con như trái ngọt cây vườn Mà mẹ là gió dị

Hoa súng hồng

Thơ   •   05.11.2021
Sáng nay ra đường gặp ai ? Gặp đóa súng hồng Hồng như chưa có môi nào hồng được vậy Đến nỗi anh qua rồi, quay ngoắt lại Hỏi "hoa súng hồng, hoa súng hồng, mày có phải hoa không ?"

Hồn trôi

Thơ   •   02.11.2021
Cô em ơi! đằng xa cây toả bóng Sao cô không ngồi đợi giấc mơ nồng? Đến chi đây, cho thân cô rung động Lớp hồn tôi êm rải khắp trời trong? Đừng hát nữa! Tiếng cô trong trẻo quá Khiến hồn tôi tê liệt khó bay cao Này, im đi, nhìn xem, trong kẽ lá Một mặ

Lộc mùa xuân

Thơ   •   05.11.2021
I Đợi đến giao thừa Ta đi hái lộc Biên giới thời gian Tiếp giáp hai mùa Giọt sương năm cũ Mùi hương năm mới Còn nằm chung hoa Đứng giữa hai bờ Cây xuân bỡ ngỡ Tay dâng cành lộc Đợi chờ tay ta Cành hồng nhựa hồng Cành mai nhựa trắng Nhựa tím cành xoa

Đưa con ra trận

Thơ   •   04.11.2021
Mẹ về trong xóm Con đi công đồn Theo chân ra tới đầu thôn Rót thêm bát nước chân còn muốn theo Xác xơ đất đỏ xóm nghèo Khoai sắn chẳng thương con mấy hôm liền con ở Nhà dột, phên thưa, đời mẹ khổ Tắt nắng, lun ngày, còn mong chi nữa Các con về mấy bữ

Chiêm tinh

Thơ   •   07.11.2021
Anh, nhà thơ chiêm tinh chưa tìm ra sao Chổi của riêng mình, Cái đuôi nó hoá bầu trời trước anh vạn năm, giờ bay đâu mất? Bốn bên vạn thiên hà mà sao vắng ngắt? Nhưng chẳng lẽ vì thế mà bỏ nghề, thôi chẳng chiêm tinh.

Lò thiêu

Thơ   •   06.11.2021
Từ Trung tâm Hỏa táng Hằng ngày khói thịt người, xương người bay trên trời quận Tân Bình Sáng đưa xác vào, trưa lấy xương ra Đều đặn như bánh vào lò Mỗi ngày hai suất Người gia đình buổi sáng xe, vòng hoa, kèn... đầy nghi lễ Giấu che cái chết Đưa ngư

Ở đây

Thơ   •   04.11.2021
I Giọt mưa rơi nước mắt Mây khuất bóng người qua Ở đây rừng nhân ảnh Trăng lên rồi trăng tà II Ở đây không phải Đào Nguyên Ngón son không trỏ lối thuyền lãng du Lưu lang ví có thăm dò Rặng cây nước mắt che mờ màu hoa Ngõ xưa năm tháng trăng tà Khuấ