Tác giả Chế Lan Viên - Cuộc đời, Sự nghiệp, Phong cách sáng tác

Thơ   •   Thứ sáu, 22/10/2021, 17:49 PM

Tác giả Chế Lan Viên - Cuộc đời, Sự nghiệp, Phong cách sáng tác

Nghệ danh: Chế Lan Viên

Tên thật: Phan Ngọc Hoan, Mai Lĩnh, Thạch Hãn, Thạch Mai

Cuộc đời và sự nghiệp nhà thơ Chế Lan Viên

Chế Lan Viên (14/1/1920 - 24/1/1989) tên thật Phan Ngọc Hoan, sinh tại Cam Lộ, Quảng Trị. Lên 7 tuổi, cả nhà chuyển vào Bình Định, nên ông dùng các bút danh Mai Lĩnh, Thạch Hãn, Thạch Mai.

Ngoài bút danh Chế Lan Viên (được hiểu là tác giả tự nhận mình là bông hoa lan trong khu vườn nhà họ Chế- dòng họ vua chúa của dân tộc Chăm ở nước Chiêm Thành xưa) nổi tiếng, trong bài giới thiệu tập tiểu luận Những bước đường tư tưởng của tôi của Xuân Diệu, đăng trên báo Văn học tháng 9 năm 1958, ông ký bút danh Thạch Hãn (tên một con sông tỉnh Quảng Trị quê ông). Nhiều bài báo in trên báo Thống Nhất, xuất bản ở Hà Nội trước tháng 5 năm 1975, ông cũng ký bằng bút danh này.

Từ năm 1959 đến năm 1963, trong thời gian làm biên tập báo Văn học, phụ trách chuyên mục Nói chuyện văn thơ, trả lời bạn đọc, ông ký bút danh Chàng Văn. Năm 1961, Nhà xuất bản Văn học đã cho xuất bản hai tập Vào nghềNói chuyện văn thơ của tác giả Chàng Văn.

Trong mục Nụ cười xuân trên báo Văn học, Chế Lan Viên có hai bài viết ngắn là Ngô bói Kiều và Lý luận Đờ Gôn ký tên Oah (tức Hoan).

Năm 17 tuổi, Chế Lan Viên đã nổi tiếng với tác phẩm Điêu tàn. Năm 1939, ông ra Hà Nội học, rồi vào Sài Gòn làm báo, lại về Huế dạy học. Khoảng 1942, ông ra tập văn Vàng sao, viết tập truyện ngắn Gai lửa. Sau Cách mạng tháng 8, ông làm báo Quyết thắng của Việt Minh Trung Bộ... Năm 1949, Chế Lan Viên vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Nhiều năm ông tham gia ban lãnh đạo Hội nhà văn Việt Nam, Đại biểu Quốc hội các khoá 4, 5, 6, 7.


Ông có vợ là nhà văn Vũ Thị Thường, và con gái là nhà văn Phan Thị Vàng Anh.

Phong cách sáng tác

Con đường thơ của Chế Lan Viên "trải qua nhiều biến động, nhiều bước ngoặt với những trăn trở, tìm tòi không ngừng của nhà thơ" (Hoàng Như Mai, Nguyễn Đăng Mạnh, Hà Minh Đức, Nguyễn Văn Long, Trần Hữu Tá, Văn học 12, nhà xuất bản Giáo dục, 2007, trang 119) thậm chí có một thời gian dài im lặng (1945-1958).

Trước Cách mạng tháng Tám, thơ Chế Lan Viên là một thế giới đúng nghĩa "trường thơ loạn": "kinh dị, thần bí, bế tắc của thời Điêu tàn với xương, máu, sọ người, với những cảnh đổ nát, với tháp Chàm". Những tháp Chàm "điêu tàn" là một nguồn cảm hứng lớn đáng chú ý của Chế Lan Viên. Qua những phế tích đổ nát và không kém phần kinh dị trong thơ Chế Lan Viên, ta thấy ẩn hiện hình bóng của một vương quốc hùng mạnh thời vàng son, cùng với nỗi niềm hoài cổ của nhà thơ.

Sau Cách mạng tháng Tám, thơ ông đã "đến với cuộc sống nhân dân và đất nước, thấm nhuần ánh sáng của cách mạng", và có những thay đổi rõ rệt. Trong thời kì 1960-1975, thơ Chế Lan Viên vươn tới khuynh hướng sử thi hào hùng, chất chính luận, đậm tính thời sự. Sau năm 1975, "thơ Chế Lan Viên dần trở về đời sống thế sự và những trăn trở của cái "tôi" trong sự phức tạp, đa diện và vĩnh hằng của đời sống".

Phong cách thơ Chế Lan Viên rất rõ nét và độc đáo. Thơ ông là sức mạnh trí tuệ được biểu hiện trong khuynh hướng suy tưởng - triết lý: "chất suy tưởng triết lý mang vẻ đẹp trí tuệ và sự đa dạng, phong phú của hình ảnh thơ được sáng tạo bởi một ngòi bút thông minh, tài hoa". Khai thác triệt để các tương quan đối lập. Và nổi bật nhất là năng lực sáng tạo hình ảnh phong phú, độc đáo nhiều ý nghĩa biểu tượng.

Tác phẩm tiêu biểu:


Tập thơ:

  • Gửi các anh (1955)
  • Ánh sáng và Phù sa (1960)
  • Hoa ngày thường, Chim báo bão (1967)
  • Những bài thơ đánh giặc (1972)
  • Ðối thoại mới (1973)
  • Hái theo mùa (1977)
  • Hoa trên đá (1984)


Truyện ký:

  • Thăm Trung Quốc (1963)
  • Những ngày nổi giận (1967)
  • Giờ của số thành (1967)


Viết phê bình:

  • Phê bình văn học (1962)
  • Suy nghĩ và bình luận (1970)
  • Bay theo đường dân tộc đang bay (1976)
  • Từ gác Khuê văn đến quán Trung Tân (1980)
  • Nghĩ cạnh dòng thơ (1982)

icon Chế Lan Viên,Nhà thơ Chế Lan Viên,Thơ Chế Lan Viên

Tổng hợp

Tác phẩm tiêu biểu của Chế Lan Viên

Xuân 68 gửi miền Nam Tổ quốc

Thơ   •   05.11.2021
I Anh Trỗi đây rồi, đập nát hết xiềng gông Anh Trỗi đây rồi, trong thế chiến công Chiếm mỗi phố lại hô tên của Bác Việt Nam! Việt Nam! Tên Tổ quốc đã thành ra tiếng hát Là lệnh truyền, là hịch thét hãy xung phong! Anh Trỗi đây rồi, ức triệu vạn ngà

Pútskin

Thơ   •   07.11.2021
Anh muốn làm Pútskin Thì đừng đi đấu kiếm vô duyên Ở xó chợ đầu đường Đâm chết anh đâu phải những tài năng trí tuệ phi thường Mà là đồ chó chết Thế mới là chó chứ!

Chơi chữ về ngõ Tạm Thương (tức Tạm Sương)

Thơ   •   05.11.2021
Sương giăng mờ trên ngõ Tạm sương Ngõ rất cụt mà lòng xa thẳm Ngõ bảy thước mà lòng muôn dặm Thương một đời đâu phải tạm thương.

Trở về Quảng Bá

Thơ   •   05.11.2021
Vườn cũ trồng ngô. Cỏ lấp sân Đậu chen che khuất dầy hồng không Hồn hoa năm ngoái tan chưa dứt Trở lại phòng em, hương vẫn nồng.

Ở đâu, ở đâu, ở đất anh hùng

Thơ   •   05.11.2021
Mùa hoa mai năm thứ chín kẻ di cư Mùa thứ chín hoa đào ai tập kết Năm miềm Bắc ăn ngô đẻ ra nhà máy thép Năm miền Nam ta phải diệt thêm thù Phải diệt thật nhiều bọn xâm lược Mỹ Những "bàn tay hoà bình" đang nhuốm máu dân ta Hãy giết chúng

Con cò

Thơ   •   05.11.2021
I Con còn bế trên tay Con chưa biết con cò Nhưng trong lời mẹ hát Có cánh cò đang bay: "Con cò bay la Con cò bay lả Con cò Cổng Phủ Con cò Đồng Đăng..." Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ "Con cò ăn đêm

Đo

Thơ   •   05.11.2021
Trời như ngọc, như hồn, như bể Ba cái sâu xa xanh có một màu Ôi, cái tội của muôn đời thi sĩ Đem hồn đo cho trời bể thêm sâ

Sổ tay thơ

Thơ   •   05.11.2021
Chớ lấy cớ thơ mà viết những chữ thùng thình như áo rộng, rộng hơn đời. Chỗ này sâu ư ? - Không chỉ là nước đục ngầu Chỗ này cạn ư ? - Không, chính nhờ nước cạn nên ta nhìn thấy đáy. Cái sâu cạn trong thơ là thế đấy. Trái đất rộng thêm ra một phầ

Ấy

Thơ   •   06.11.2021
Năm ấy, ngõ ấy, mặt người ấy, hoa đào ấy, gió đông ấy, thơ Thôi Hộ ấy, và mùa thôi ủng hộ ấy, lòng người chảy trôi mặc dù câu thơ tồn tại ấy, sự phục hồi của hoa đào năm ngoái ấy, cái hồn ma của ngõ cũ năm xưa ấy, sự vắng tanh vắng ngắt của mặt ngườ

Xe sợi

Thơ   •   05.11.2021
Em lên năm xe sợi giữ nhà Bố ở chiến trường, mẹ đi chợ vắng Ngón tay nhỏ đè lên dòng sợi trắng Cái xa quay êm êm cho em khỏi khóc mà.

Nhiệm vụ

Thơ   •   06.11.2021
Chúng ta ở trên đời không phải để ra lộc ra hoa mà còn để mang thương tích Cũng không phải chỉ nỗi đau cao sang mà là hủi cùi ghẻ lở đục hình hài Nhưng đã là người thì phải cày cuốc, đan thêu, thả lưới, trồng cây, gieo hạt... Dẫu là vì vua què thì cứ

Con hỏi cha

Thơ   •   05.11.2021
Con hỏi cha: "Bom có giết chết mèo?" "Có. Khi xuống hầm, con hãy nhớ mang theo" Con lại hỏi: "Bom có giết thỏ cao-su và ngựa gỗ?" Ôi! Đồ chơi trẻ bao lần hoen máu đỏ! Con hỏi cha: "Bom có giết mẹ không?" "

Mơ trăng

Thơ   •   02.11.2021
Mây chắp lụa dài vây núi biếc Sương xây mồ bạc dấu trăng vàng Thuyền ai dỡn nước sông Ngân ấy Mà để sao sa xuống cõi trần? Ai đổi đầu lâu trong nấm mộ Tiếng khua vang rạn khớp đầu ta? Có ai rên rỉ ngoài thôn lạnh Như tiếng xương người rên rỉ khô? Mơ

Trường Sơn

Thơ   •   04.11.2021
Những ngày Trường Sơn Cao đèo thẳm suối Hút đường quạnh lối Rừng dài núi mỏi Xanh con mắt rờn Tiếng ve dắng dỏi Trăng rừng chon von Ve dài như núi Trăng đi mặt mòn Mặt người mặt trăng Tiếng cười bóng lửa Hắt hiu gió khói Lạnh hơi đồng bằng... Ba lô c

“Phải” và “không được”

Thơ   •   07.11.2021
Làm mẹ ở Việt Nam nào có dễ nào Làm con trẻ khó hơn làm mẹ. Các bà Tiên đã cháy thiêu rồi, chả ai chơi với trẻ Sách ước ra tro rồi, Bụt có hiện lên đâu! Phải và không, bộ luật chiến tranh dễ đến trăm điều: Phải chơi quanh hầm, phải đội mũ rơm, phải đ

Hoa chùa Hương

Thơ   •   05.11.2021
Gạo son thấp thoáng cành sương Chùa cao chùa thấp mùi hương động lòng Ra về không thể mang cùng Hái nhành hoa nhỏ ven rừng cầm tay.

Nắng mai

Thơ   •   02.11.2021
Bóng đêm tan trên đồng xanh vô tận Nắng trời bay phấp phới bọc muôn cây Chốn cao xa, trên trán giời không giới hạn Làn tóc mây đùa rỡn bảo nhau bay Cả vũ trụ biến dần ra ánh sáng Nước sông Linh hòa lẫn nắng trời tươi Nắng trời tươi, tưng bừng bay tả

Trước hầm Đờ Cát

Thơ   •   05.11.2021
Đặt chân lần đầu tiên Lên miệng hầm Đờ-cát Cỏ lào và hoa sim Che sắt hầm rỉ nát Anh bỗng nhớ đến em Chưa từng đến Điện Biên Ngỡ như trong lửa đạn Tự ngày ta chửa quen Anh đã đứng bên em Dưới tầm đạn tiểu liên Trước hầm này của giặc Ngỡ dòng sông cò

Hoa súng tím

Thơ   •   05.11.2021
Từ lúc mê súng tím Mới hiểu hết sen hồng Càng biết yêu mùa hạ Dâng màu sắc song song...

Bộ ba

Thơ   •   05.11.2021
Trang giấy, ngọn đèn và anh Ba nhân vật một vở kịch hài nên rất bi thương Cố nhiên khổ đau không phải ngọn đèn Cả trang giấy nữa Cả hai, chúng trông cậy vào anh đó Anh có thể làm gì Chứ ngọn đèn không phí lửa Số phận trang giấy cao hơn chính nó Không

Xương vỡ, máu trào...

Thơ   •   02.11.2021
Hỡi những hồn yêu tinh trong bóng tối Những thương vong uổng tử đáy mồ sâu Hãy hiện lên trong lời ta truyền gọi Đem cho ta, bay hỡi, chiếc đầu lâu Ta sẽ áp sọ dừa vào ngực nóng Truyền những nguồn sinh khí của thân ta Và sẽ đắm khối xương trong bể só

Người lạ

Thơ   •   06.11.2021
Không phải bạn bè anh ngày bé Chung một lỗ chơi bị, bắt dế... Thường là máu người không quen biết đổ cho ta Hôm nay có người không quen hy sinh cho anh ở chỗ bến phà Một người không quen dắt tay anh vượt bom qua cầu khỉ Một người không quen đắp chă

Giống quê ta

Thơ   •   05.11.2021
Cây trong vườn, nước ngoài sông, mây trên trời đều giống quê ta Đây có lắm trời xanh nhưng vắng mẹ... Nhưng ở miền Nam, mẹ đâu còn đấy nữa Dẫu cây trong vườn, nước ngoài sông, mây trên cao tất cả thẩy quê nhà.

Tiếng gọi

Thơ   •   05.11.2021
Hai mươi năm, tên những chiến dịch trận càn nhiều không nhớ nổi Những cuộc chia tay không đếm hết tựa sao trời Chị vẫn nhớ cái mồ hôi áo chồng đêm đi tập kết Và khi tiếng sóng xa bờ, một tiếng gọi "Mình ơi!"

Hai giây

Thơ   •   05.11.2021
Năm một nghìn chín trăm bảy hai Năm hết sức dài Trong lịch sử Trái đất quay một vòng quay quá cỡ Chung quanh ngôi mặt trời Một vòng quay Dài thêm hai giây So với bao năm khác Hai giây Tai ương và hạnh phúc Tuỳ theo từng độ góc Ta đứng trong cuộc đờ

Nghĩ về nghề, nghĩ về thơ, nghĩ...

Thơ   •   05.11.2021
Thơ, đong từng ngao nhưng tát bể Là cái cân nhỏ xíu lại cân đời. Thơ không phải chỉ đưa ru mà còn thức- tỉnh Không phải chỉ "ơ hời" mà còn đập bàn, quát tháo lo toan. Đóng bài thơ như cái cọc vào đời để chống nước trôi xuôi Làm cho mọ

Một đêm sầu

Thơ   •   04.11.2021
Trăng treo lặng đầu cành tre ủ rũ Gió phì phào, thoi thóp thở trong cây Cả đồi vắng đêm nay sầu ủ rũ Tháp Điêu tàn than thở suốt canh chầy Không gian thắm phớt vàng như ngọc biếc Đá thành mây trôi ngập dải Ngân hà Ta vẳng nghe xạc xào trên khoảng biế

Tiếng hát con tàu

Thơ   •   04.11.2021
Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc Khi lòng ta đã hoá những con tàu Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát Tâm hồn ta là Tây Bắc, chứ còn đâu Con tàu này lên Tây Bắc, anh đi chăng? Bạn bè đi xa, anh giữ trời Hà Nội Anh có nghe gió ngàn đang rú gọi Ngoài cửa ô?

Thế đấy mà miền Nam

Thơ   •   05.11.2021
Trẻ con chạy ngoài sân Mẹ thỏ đẻ trong chuồng Bồ câu gù trên mái Cỏ trước nhà xanh non Nắng lên đầu góc phố Rồi nắng xiên hàng cây Chẳng có gì lạ cả Một ngày như mọi ngày Không ai thèm để ý Cát lọt qua bàn tay Thế đó mà miền Nam Đổ máu ra để giữ Ch

Bến Lú - sông Tương

Thơ   •   06.11.2021
Sông Tương Tư còn có tên bến Lú Cả một đời anh qua sông một bữa Sông Tương Tư, suốt đời anh sẽ nhớ Bến Lú mà, em sẽ chóng quên thô

Chùm nhỏ thơ yêu

Thơ   •   05.11.2021
Anh cách em như đất liền xa cách bể Nửa đêm sâu nằm lắng sóng phương em Em thân thuộc sao thành xa lạ thế Sắp gặp em rồi sóng lại đẩy xa thêm Anh không ngủ. Phải vì em đang nhớ Một trời sao rực cháy giữa đôi ta Em nhắm mắt cho lòng anh lặng gió Ch

Đừng quên

Thơ   •   05.11.2021
Nửa nước hòa bình Nửa nước chiến tranh Cứ trong hai câu thơ Việt Nam Một còn đang rách xé Cứ trong hai dòng sông, dãy núi Việt Nam Một đang cày lên vì đạn Mỹ Đừng quên Chớ nhân danh hoa hồng của những công viên Nhân danh tình yêu, nhân danh gối cướ

Tấn kịch

Thơ   •   05.11.2021
Trăng ngang đỉnh cọ khuya rồi Kịch tan, sương ướt áo người ngồi xem Đi xa còn ngoái lại nhìn Sân tre nhớ lúc trăng lên rọi người.

Hoàng thảo hoa vàng

Thơ   •   05.11.2021
Hoàng thảo hoa vàng... Chợt nhớ ra Ơ xuân! lơ đãng bấy lòng ta Câu thơ tháng chạp mình chưa viết Mà đó hoa vàng, xuân tháng ba.

Hoàng hôn

Thơ   •   04.11.2021
Cây khẽ nói lên từng ý gió Bóng gửi hồn thơm xuống rợp đường Một chùa có lẽ xa xôi lắm Trên những lòng tin rót suối chuông Hồn anh cũng đã bắt đầu đêm Em hãy làm sương trút dịu mềm Em hãy làm sao gieo sáng láng Và ban thương nhớ, em làm em

Đối xứng

Thơ   •   06.11.2021
Trời và bể, anh và em, cây và người cùng đối xứng Nhưng B.52 và sinh mệnh trẻ em cùng đối xứng là sao? Lửa tiêu nghìn độ và các cánh tay người không thể là đôi lứa Chỉ có súng ta và đỉnh sọ quân thù là vừa lứa xứng đôi.

Ôi chị Hằng Nga cô gái Nga

Thơ   •   04.11.2021
Hòa tiễn Liên Xô bay đến rồi Ta vui, hay ánh sáng trăng cười! Như cô gái mở bừng đôi mắt Trong buổi đầu, xuân ghé sát môi! Tuổi nhỏ tay nào không với trăng? Trái vàng ngon ngọt muốn tìm ăn! Hoa vàng muốn bẻ cài lên tóc Tháng đuổi năm xô, mộng nhỏ dầ

Trăng điên

Thơ   •   02.11.2021
Khoan đã em! Nép mình vào bóng lá Riết lấy anh cho chặt kẻo hồn bay Ô kìa nhìn, em ơi, trăng lả tả Rơi trên đầu chưa bạc những hàng cây! Kéo giùm anh đi, em, hai vạt áo Kìa bóng đêm kinh khủng chạy vào ta Nhạc đâu vang? Không, không, hai tiếng sáo Đa

Bóng tối

Thơ   •   02.11.2021
Cả cảnh vật trần gian cùng mờ xoá Trong màn đen huyền bí. Ta bảo lòng "Ngày mai đây muôn loài đều tan rã Vũ trụ kia rồi biến ra Hư Không!" Nhưng ai bảo đêm trần là cõi Chết? Này, muôn cây chắp nối điệu than dài Này nghe chăng trong trời sâ

Thu về

Thơ   •   04.11.2021
Mặt trời nở trong ô cây thếp bạc Trên ngàn xanh nhí nhảnh ánh vàng lay Muôn chim non cùng ngây thơ ca hát Lũ bướm vàng quên lạnh, thẩn thơ bay Bụi cúc vàng lẳng lơ khoe sắc thắm Hàng ngô xanh gieo lá đắp hồ thu Đôi quả dại tự tình trong bụi rậm Đà

Nội dung và hình thức

Thơ   •   05.11.2021
Những lá thơm hái lúc về già Hái những lá có hương tư tưởng Khi cây đã hóa trầm trong ruột Lá đủ rồi, phải đợi gì hoa ?

Hoa tháng ba

Thơ   •   05.11.2021
Tháng ba nở trắng hoa xoan Sáng ra, mặt đất lan tràn mùi hương Không em anh chẳng qua vườn Sợ mùi hương... sợ mùi hương nhắc mình!

Giờ báo tử

Thơ   •   06.11.2021
Tất cả bình minh đều hứa hẹn, trừ bình minh ấy, Cái bình minh phản thùng, cái bình minh phản chủ, ác ôn! Mà thôi, đừng vội lên án hạt sương và tiếng gà kết liễu ánh sáng đó Có khi giã từ giữa khi đúng ngọ, lúc hôn hoàng. Hơn thế, anh đã vĩnh biệt từ

Thà nó cứ là thằng mất dạy

Thơ   •   05.11.2021
Nó rơi xuống từ chín nghìn thước cao Trước mặt những người dăm phút mới đây bom nó nhắm vào Kêu khát và gào xin dược uống Mặt mếu máo, tay trỏ vào cổ họng Rót cho nó một chén trà, ngỡ nó uống ngay Không, nó kính cẩn nâng trà với cả hai tay Nâng quá

Rừng xuân

Thơ   •   04.11.2021
Khi đến cùng ta bày cuộc Sắc Ra đi đề lại cánh hoa Không Rừng Xuân mộng lá thay chim bướm Hư ảo còn hơn phấn bụi lòng

Lương mới

Thơ   •   04.11.2021
Nghe nói miền Nam lâm nạn đói Quê nhà cha mẹ sống ra sao Ngoài này con được ăn lương mới Biết gửi làm sao ngân phiếu và

Hai tên

Thơ   •   07.11.2021
Mỗi người miền Bắc có một danh hiệu thứ hai của mình đánh giặc ở miền Nam Cái tên vay mượn ấy đã đổ máu ra để sống cuộc đời thật nhất Cái tên giả khắc rỡ ràng trên mộ chí bằng tôn Cái tên thật khắc chìm chôn dưới đấ

Nợ

Thơ   •   07.11.2021
Nhà thơ, anh dành dụm từng xu nhỏ, đồng kẽm, đồng chì... Mà phải trả các món nợ, bán đời đi để trả Vét cả tâm hồn, dốc cả hai túi áo ra không đủ Không phải anh nợ, mà nhân lọai nợ, người đọc nợ Anh trả cho anh là trả giúp họ rồi. Nợ xương máu, áo cơm

Người thợ chạm

Thơ   •   05.11.2021
Đâu vương triều? Đâu là Mạc, đâu là Lê? Còn lại đây người tấm trần trên thớ gỗ Nét dao chạm quên mất mặt rồng vua chúa Chỉ để lại hoa người và một lá sen ch

Cờ lau Đinh Bộ Lĩnh

Thơ   •   05.11.2021
Tôi chỉ là nhà thơ cưỡi trâu Đánh trận giặc cờ lau Thế mà không đâu Gặp Thập nhị sứ quân đầu rừng cuối quận Thành ra người dẹp loạn Rồi làm tướng làm vua Lắm chuyện nhức đầu Cho tôi về với cành lau Vàng vọ Về với con trâu nghé ngọ Có cặp sừng bỡ ngỡ

Tàu đến

Thơ   •   04.11.2021
Kìa xem! Tàu Tiệp Khắc màu đen, Dân chủ Đức màu xanh, Ba Lan sắc trắng Tưởng đến đây, mỗi con cá kình kia ngàn vạn tấn Đã phải bơi qua những bể sắc màu riêng Ru-ma-ni, Bun-ga-ri kề nhau như chị như em Hắc hải gửi cho ta những con tàu đồng tuổi lứa Tà

Lý do

Thơ   •   06.11.2021
Ôi lý do gì vậy? Một tiếng gà trưa gáy Làm ta vượt thời gian Trở về lại Tam Quan Nghe tiếng gà trưa ấy Ba mươi năm rồi đấy Từ buổi trưa vàng cháy Từ bóng râm rặng dừa Từ xao xác tiếng gà Từ con tàu băng qua Dưới màu xanh trưa ấy… Ôi, lòng ta nước c

Thư mùa nước lũ

Thơ   •   04.11.2021
Nhớ xuôi, trông mãi mảnh tin nhà Nay được phong thư nước suối nhòa Chẳng dám giận nhiều con thác lũ Thương tình chú ngựa khổ đường xa

Chuông

Thơ   •   07.11.2021
Tôn giáo cuối mùa thu chiến tranh đầy sinh lực Chuông liên hồi thì làm gì được tiếng bom? Trời Phật đi một đằng, chiến tranh đi một nẻo Níchxơn đã được hôn tay bởi Đức Giáo hoàng!

Như cốm mùa thu

Thơ   •   07.11.2021
Như cốm mùa thu nằm mát giữa tờ sen Màu xanh của nắng trời chừng dịu lại Những yêu thương của lòng tôi, tôi gói Trong lá thơ vừa hái ở đời lên.

Nghìn rưởi ngày đêm

Thơ   •   05.11.2021
Nghìn rưởi ngày đêm chiến trận gian lao Trời xanh lại về ta trên nửa nước Tiếng bom dừng, Sắc biến hóa thêm cao Như trời của cha ông ngày dựng nước Nghìn rưởi đêm ngày cái chết đến tìm ta Chính từ phía trời xanh từ phía ấy Trời, xanh tuổi thơ, trờ

Hồng trận địa

Thơ   •   05.11.2021
Thị trấn tan hoang. Một khóm hồng Còa đây, bên trận địa phòng không Ba nghìn trận lửa xuân đâu sợ Hoa lại cười trong đợt phản công.

Đế quốc Mỹ là kẻ thù riêng của mỗi trái tim ta

Thơ   •   05.11.2021
Bọn xé xác trẻ em. Bọn châm lửa đốt nhà Bọn mưu giết ruộng đồng ta bằng hóa học Bọn đẵn gốc những mùa xuân nảy lộc Bọn đâm lê vào những áo cà sa Ghê sợ thay! Chúng vẫn có mặt người Đúc như ta bằng chất vàng đẹp nhất Dệt như ta trong tấm lụa của đời M

Chim vít vịt

Thơ   •   05.11.2021
I Vít vịt Mưa hay không là không mưa? Những đồng chiêm khô khốc Cửa sổ phòng ta Ở quá xa Không thấy mùa chiêm mất Những nhành lan nhan sắc Nở mùa hoa Che mắt Vít vịt Tiếng chim chiều Như trách móc Lòng ta II Vít vịt Những cánh đồng chiêm nẻ nứt Thươ

Bướm Trường Sơn

Thơ   •   05.11.2021
Cả một mùa xuân theo bóng xe Cánh trắng cánh vàng đậu vào tay lái Nhớ quê hương đâu có thể quay đầu lại Ép một con bướm Trường Sơn mà gửi thư về.

Nhớ tuổi thơ

Thơ   •   07.11.2021
Nhớ biển miền Trung tiếng sóng đùa Nhớ nhà cha mẹ, cảnh trường xưa... Nhớ chao ôi nhớ! Trời xanh thế! Gà lại dồn thêm tiếng gáy trưa!

Tìm lại ra mình

Thơ   •   05.11.2021
Lầm lũi suốt chiều bỗng họ cười lên sặc sụa Hai cô gái nhặt được mảnh gương và soi mặt mình vào Mình đấy ư ? Mình đấy sao ? Chứ còn ai nữa Mà cứ như đôi quỷ nhọ nhem nào! Đất, bụi, hơi bom lấp mặt lấp đầu Còn lại những con mắt quen vẫn cười lúng liế

Gội tóc nơi trọng điểm

Thơ   •   06.11.2021
Hố bom thành giếng mát Sợi tóc dài quá lưng Chải dần từng sợi một Cho bõ ngày gian truâ

Vọng chung châu

Thơ   •   04.11.2021
Sông thì rộng, nước thì sâu Non giăng những chớp xanh sầu đến em Nhớ thương ruột yếu tơ mềm Ngút tuôn ngọn nước, nỗi niềm buông theo Lên cao với đỉnh mây đèo Dăm ba bóng khói, ít nhiều tình thương

Hương trái đất

Thơ   •   05.11.2021
Ăn phải bùa các nhà thơ, ta yêu trái đất đến trăm lần Dẫu hóa thành hương bay đi còn quyến lại Dù có thể sống triệu năm ở Kim tinh Hùng tinh hay sao Chổi Để được một ngày trên trái đất hoá tình nhân.

Chim con trong liễu

Thơ   •   05.11.2021
I Chiều rộng. Mưa thưa. Mây trắng Cành tơ, liễu nhú, chim chuyền Không thể bay trời muôn dặm Nhảy trong cành nhỏ, nguôi quên. II Mùa xuân sắp qua mau Chim con chừng cũng hiểu Nhảy chuyền trong rặng liễu Suốt chiều vui tìm sâu.

Lòng anh làm bến thu

Thơ   •   05.11.2021
Buổi sáng em xa chi Cho chiều, mùa thu đến Để lòng anh hóa bến Cho thuyền em ra đi!

Thăm mộ Tiểu Thanh

Thơ   •   07.11.2021
A Trang thơ còn đau hơn? Trang đã cháy đau hơn? Khách đến thăm chỉ biết nàng qua tiểu sử Thơ nghìn câu không nói hết một đời người đã vỡ Khách đến thăm mồ, không phải khách văn chương B Trang còn buồn hơn, hay trang mất đau hơn? Những khách sáng nay

Biển cả

Thơ   •   04.11.2021
Cây cỏ thờ ơ! Phố phường ngao ngán Ôi trên tràng! Những lối đi đã quen Mây ngán trời cao! Tường gay nắng sáng Đời khắt khe im vằng lá hoa sen Xin hãy xót thương cho hồn trẻ dại Khi Người về làm cháy khát bên song Cả lòng ta, ngươi nói trong vĩ đại Củ

Chiêm tinh

Thơ   •   07.11.2021
Anh, nhà thơ chiêm tinh chưa tìm ra sao Chổi của riêng mình, Cái đuôi nó hoá bầu trời trước anh vạn năm, giờ bay đâu mất? Bốn bên vạn thiên hà mà sao vắng ngắt? Nhưng chẳng lẽ vì thế mà bỏ nghề, thôi chẳng chiêm tinh.

Hoa gạo son (II)

Thơ   •   05.11.2021
Đứng ngã ba đường cây gạo son Người tình nhân đỏ chói môi hôn Xe ta qua mãi mà không dứt Chiều tối màu son đỏ chói hồn.

Đào

Thơ   •   05.11.2021
Ai tạc trống đồng năm đánh Mỹ Trong hoa văn xin hãy nhớ cánh đào Năm chiến trận hoa cũng là vũ khí Theo pháo này chiếm những non cao.

Tặng thơ

Thơ   •   05.11.2021
Mực mới còn nguyên. Anh gửi em Từng câu thơ lạ quấn hương quen Mùi hoa huệ gắt trưa hôm ấy Nay thoảng từng câu dưới ánh đèn.

Bay theo đường dân tộc đang bay

Thơ   •   04.11.2021
Cuối năm bay đi đâu Mòng két ơi mòng két Tiếng kêu lừng gió rét Đổi hình ngang sông sâu Đổi hình ngang sông sâu Một cánh chim rơi chết Cả đàn bay, bay tiếp Ngỡ như không bận lòng Xanh màu sứ điệp trùng Đỏ dòng sông nước xiết Trắng màu mây thiêm thiếp

Hoa những ngày thường

Thơ   •   05.11.2021
Tặng Vũ Thị Thường Em ơi, chớ cười anh nhé! Sao đi sông rộng đèo cao Mà tấm lòng riêng vẫn nhớ Hoa ngày ta ở bên nhau Căn phòng nho nhỏ hai ta Hoa hồng mọc bên cửa sổ Mỗi ngày lại mỗi ngày qua Mỗi ngày thắm đượm hương hoa Em ơi! Em chớ có cười Anh vẫ

Sơn Mỹ

Thơ   •   05.11.2021
Một tiếng trẻ gọi bà Máu một làng đáp lại Một sắc máu im lìm Mà chuyển rung thế giới.

Cây và bóng

Thơ   •   05.11.2021
Bóng vợ và cây chồng Lứa đôi êm ả thế Say hạnh phúc, bầy ong Ru tiếng ru chung thủy.

Xem ảnh

Thơ   •   04.11.2021
Giặc bắt thôn ta vào "tố cộng" Nửa đêm mẹ dậy ngắm hình con Mười năm ảnh dẫu phai màu thuốc Đôi mắt còn thiêu sạch trại đồ

Vòng cườm trên cổ chim cu

Thơ   •   05.11.2021
Con cu cườm vẫn đeo vòng cườm muôn thuở Triệu tấn bom không thể nào làm xổ Một hạt cườm trên cổ chim tơ Mùa xuân thật bất ngờ Tiếng chim sau pháo cụm pháo bầy cấp tập Rừng cháy đen vẫn cành ra lộc Chỗ cành xanh là chỗ chim gù. Hồn đất nước bâng khuâ

Nhớ hiện đại

Thơ   •   07.11.2021
Người xưa nhớ nhau “vầng trăng soi cửa sổ Trăng ai, ta ngỡ nét mày”... Anh nhớ em giữa chừng góc phố, Nắng chiều soi bát phở Lúc nghiêng bình rót vị dấm cay... Nhớ em miền sơ tán Em đi ô tô hàng Về đất Lô Giang Giữa mùa vải nhãn Anh ở lại chỉ có tiế

Cành đào Nguyễn Huệ

Thơ   •   05.11.2021
Hẳn nhớ Thăng Long, hẳn nhớ đào? Mai vàng xứ Huế có khuây đâu! Đào phi theo ngựa về cung nhé! Nở cạnh đài gương sắc chiến bà

Chuyến xe

Thơ   •   06.11.2021
Chuyến xe sau không còn anh nữa Xe vẫn chạy nghìn đời chỉ vắng anh thôi Nguyễn Trãi, Nguyễn Du... từng đi chuyến trước, Những chuyến xe không có khứ hồi.

Nghĩ thêm về Nguyễn

Thơ   •   04.11.2021
Anh sinh vào thế kỷ nhiều tà huy mưa bụi Quờ tay ra không người đồng điệu nằm bên Nỗi đau anh trùng với nỗi đau nhân loại Mượn câu Kiều hóa thạch cuộc đời riêng Các triều đại bể dâu nhưng thi cảo trường tồn Anh lập công trên dòng ngôn ngữ ấy Bạch Đằ

Đêm tàn

Thơ   •   02.11.2021
Ta cùng Nàng nhìn nhau không tiếng nói Sợ lời than lay đổ cả đêm sâu Đôi hơi thở tìm nhau trong bóng tối Đôi linh hồn chìm đắm bể U Sầu “- Chiêm nương ơi, cười lên đi, em hỡi! Cho lòng anh quên một phút buồn lo! Nhìn chi em chân trời xa vòi vọi Nhớ c

Đi ra ngoại ô

Thơ   •   04.11.2021
Mùa xuân đứng canh ta bốn phía Quay đi đâu đều thấy mặt anh em Thấy sông thôi lại thấy người Đi ra ngoại ô Trời xanh ra với Trời xanh theo ta Hai bên tàu điện Trời xanh quyến luyến Như bầy chim ca Đi chửa mấy đường "Thấy trời thấy đất" Ôi c

Người nữ tử tù đan áo

Thơ   •   06.11.2021
Đợi bản án tử hình. Chị đem áo ra đan Áo đan xong. Bản án chửa thi hành Chị lại tháo áo ra đan lại Nào biết đêm nay lệnh bắn bất thình lình! Tác phẩm viết giữa ngày xử án và ngày hoãn án Anh phải viết sao cho khi ra đi thì chiếc áo đã thành

Giữa ngày Phú Lợi

Thơ   •   04.11.2021
Đau thương trên lòng ta Đau thương trên lòng Tổ quốc Tiếng máu, đã nghe rồi Tự miền Nam xa khuất "Đồng bào ơi! Chúng giết tôi bằng thuốc độc!" "Đồng bào ơi!" Tiếng máu gọi kêu ai? Cả miền Bắc chúng ta lên tiếng khóc Tiếng máu đa

Làm Hăm-let ở Việt Nam

Thơ   •   05.11.2021
Nếu Hăm-let ở Việt Nam, anh sẽ không mân mê trên tay một chiếc sọ dừa Ních-xơn chả thù các đầu lâu triết học Đã hủy diệt là sạch sành sanh tất Một tí xương con, nó cũng không chừa Không phải vô cớ đâu mà đầu cực này chúng nghĩ ra bom bảy tấn Và khép

Mồ không

Thơ   •   02.11.2021
Và xương khô, và sọ dừa, và thịt nát Và hơi âm rờn rợn của yêu tinh Loài người đã mang đi qua mộ khác Để lòng ta trống trải khí thiêng linh Thôi vắng bặt từ nay bao giây phút Mà tiếng cười ghê rợn dậy vang mồ! Mà hơi khóc rung dài giây gió lướt Mà th

Cuộc vui trong dinh Độc Lập

Thơ   •   05.11.2021
Quân đội quốc gia giết chết một trăm ba mươi mốt thường dân trong một trận càn Những người không vũ khí Và "Sài Gòn hoa lệ" Phải nghiêng mình liên hoan       "Quân đội quốc gia" duyệt binh hùng vĩ &

Lại thấy thời gian

Thơ   •   04.11.2021
Nếp áo tiền thân vừa hút mắt Tiếng gà lai kiếp cách ngàn sao Anh nằm ở giữa cân trời đất Khối ngọc chưa nghiêng một hướng nào Thâm-khuê-ý-thức chong đèn lạnh Mặt-nguyệt-tâm-tư tròn vẹn gương Chiếc én thành son chưa đẫy cánh Nét đau xanh liễu chửa buô

Tết trung thu

Thơ   •   04.11.2021
Thuở ấu thơ cha chẳng có trung thu Ông bà chẳng chơi trăng đời đói khổ Tự có nước bác Hồ yêu cháu nhỏ Thấy trăng tròn cha mới nhớ trung th

Staline sống mãi

Thơ   •   04.11.2021
Đồng chí Staline mất rồi Đồng chí Staline đã mất Tin dữ truyền đi, nỗi đau xé cắt Vạt áo nhân dân thấm đầy nước mắt Dao đâm qua triệu triệu tim người... Nhớ bài thơ Nơ-ruy-đa cũ Ca ngợi đêm khuya phòng điện Krem-lanh Vời vợi bóng đèn sáng tỏ Có mộ

Chẳng ít chẳng nhiều

Thơ   •   07.11.2021
Trời hiu hiu mà lòng cũng hiu hiu Thiếu một cánh chim cho ngày bớt vắng Anh nhớ em chẳng ít chẳng nhiều Vừa tầm với một ngày thu phai sắc nắng.

Thời gian không đợi

Thơ   •   05.11.2021
Lòng rất là vô lý Mừng hoa sữa vào thu Lại tiếc hè quá vội Chưa kịp hái sen hồ.

Múa bên chùa cổ

Thơ   •   05.11.2021
Đột nhiên Xuất hiện những nàng tiên Má hồng môi đỏ Giữa dàn tên lửa Của những chàng trai bụi khói nám đen Bên ngôi chùa cổ Có các vị thần trang nghiêm. Những nàng tiên mặc áo quần dã chiến Cổ trắng xinh, búp lẳn cánh tay trần Cầm quạt xòe hoa, múa k

Con thuyền

Thơ   •   06.11.2021
Rồi tác phẩm rời anh như con thuyền rời bến Sống cuộc đời riêng, anh không dự kiến Nó trôi đến các thời gian xa, những năm tháng mơ hồ Với ngọn gió anh thổi vào buồm trang giấy lúc xa bờ. Cũng có thể gió bão đánh con thuyền anh chìm lỉm Hay nó đến nh

Rét đầu mùa

Thơ   •   06.11.2021
Nguy nga dựng vòm mây trắng Trang nghiêm cái rét đầu mùa Đưa ta vào đền kỷ niệm Nghe từng ngọn gió thu qua

Gió mùa đông bắc

Thơ   •   05.11.2021
Tự lúc em ra đi, hai lần gió mùa đông bắc thổi qua phòng Lần trước lạnh vừa, lần sau lạnh gắt Ở đất nước đánh giặc này, ta chỉ sợ gió mùa không sợ giặc Chỉ sợ lòng mình, ai sợ gió mùa đông.

Suy nghĩ 1966

Thơ   •   05.11.2021
Viết sau khi đọc lời kêu gọi của Bác và bài nói chuyện với thanh niên của đồng chí Lê Duẩn I Sau chiến tranh mười năm, ta mở lại những chiến hào Ở thêm đấy mười năm, ta sẽ ở Nỗi vui ta như một bức tranh màu Nơi giết giặc lòng ta tô sắc đỏ Tuyến dà