Khúc thứ ba: Những bông hoa birdflower, nắm đất và, sự trở lại

khi tôi tới, những bông hoa birdflower ngửa mặt nở, ối cỏ trông xa như mấy vụng nước biển hình vuông có phần hơi méo những thân cây lá to, tựa lá bồ đề không lớn, xoè theo chiều rộng đoàn xe dừng lại tôi cầm chiếc gậy gỗ bước xuống bầu trời thấp như

Nội dung bài thơ: Khúc thứ ba: Những bông hoa birdflower, nắm đất và, sự trở lại

khi tôi tới, những bông hoa birdflower ngửa mặt nở, ối

cỏ trông xa như mấy vụng nước biển hình vuông

có phần hơi méo

những thân cây lá to, tựa lá bồ đề không lớn, xoè theo chiều rộng

đoàn xe dừng lại

tôi cầm chiếc gậy gỗ bước xuống

bầu trời thấp nhưng trong vắt

nghĩa địa dành cho người Việt Nam được quây bằng một lớp tường

vôi trắng, có dậm song sắt

"Nghĩa Trang Việt Nam"

nhớ đứa con mới thôi nôi, chôn trên ngọn đồi Newport Beach

xuất huyết não

bàn tay nhỏ xíu quàng qua lưng tôi. Vỗ nhẹ nhẹ

thời gian như một vết chim bay

bảy tám năm qua, tôi không trở lại

chắc chắn cỏ đã phủ lấp miếng mộ bia nằm ngang mặt đất

hôm nay, ở đất nước người

tôi làm chủ thêm một miếng đất nữa

miếng đất được phân đo chính xác

vừa đủ lọt một chiếc áo quan

chứa đựng xác một người đàn bà Việt Nam có tám mươi lăm năm

Việt Nam

chấm dứt.

khi tôi tới những bông birdflower nở, ối

buổi sáng, chờ Le Croissant D'Oré mở cửa

tôi trực nhớ mình đang bước lần tới những giây phút cuối cùng

những giây phút mà ngay cả chiếc áo quan (mua với giá cắt cổ)

cũng chẳng ai được thấy

đầu óc tôi sáng, trong

như bầu trời không một vẩn mây

vậy mà bây giờ tôi không phân biệt được những gì sắp xảy ra

thân thể rã rượi

nghe bên tai rất nhiều tiếng nói

tôi bắt đầu lầm lẫn tiếng gọi kêu, tiếng chỉ bảo, tiếng chim,

tiếng máy đào đất, tiếng kinh cầu, tiếng kể lể, tiếng nấc.

mí mắt tôi nóng tuồng bị lửa nung nấu từ trong

tôi nghĩ mình đã khô nước mắt

khi những công nhân nhà táng

đậy nắp ván thiên.

bước theo dòng người bằng chiếc gậy gỗ

tôi tự hỏi phải chăng cho tới ngày mình chết

tôi sẽ không còn phải cầm nơi tay chiếc gậy gỗ này

vì người cuối cùng sinh thành ra tôi

đã chết.

khi tôi tới những bông birdflower nở, ối

mấy chiếc xe xúc đất ì ì chạy trên cỏ

không biết ai đã chuyển hơn chục vòng hoa tới chung quanh

hố đất đào sẵn

người nào đó bảo, ngồi xuống

tôi ngồi xuống chiếc ghế xếp

nắng nhảy vòng tròn

vòng tròn

những đoá hoa cũng nhảy múa quanh đôi mắt tôi hầm hập

thầy Mãn Giác phất tay áo đạo tràng

ông nói, tất cả các con cháu hãy quì xuống

tôi tựa lưng nơi vách tường

anh, chị, các cháu, những đứa con tôi đổ xuống tựa

những thân cây non thình lình bị phạt ngang gốc yếu

kinh chưa cất

tiếng khóc mang theo cả máu mắt đã vội vã trỗi

điệu nhạc của những người muốn chết ngay

(trước khi chính họ sẽ đổi ý.)

khi tôi tới những bông hoa birdflower nở, ối

tôi nghe ai đó, một kẻ nào

(không phải tôi) vật xuống cỏ

những bàn tay bằng hữu, thân thiết đặt lên vai

một người nói. Nói. Nói.

một người nói. Nói. Nói.

tôi không biết bằng cách nào người ta đã thả quan tài

mẹ tôi xuống huyệt

ai đó dúi vào tay tôi cành huệ trắng

người con gái nói: - Vứt xuống

tôi nghe dội dập liên hồi vứt xuống. Vứt xuống. Vứt xuống...!

tôi nhoài người ôm lấy đôi vai run bần bật của chị tôi

những cục đất bắt đầu ném lên nắp ván thiên

vang động

đất. Đất. Đất. Đất. Đất

khi tôi tới, những bông birflower ngửa mặt nở, ối

hương nến thắp lên. Vàng mã được đốt.

nghe như có nhiều tiếng cười

ai đó bảo tôi, tìm người đưa các thầy về

như phi hành gia đi giữa không gian, tôi đi giữa một vùng không

trọng lực

nắng rọi những tia lửa cực tím xuyên qua mí mắt

tôi ngồi xuống. Lòng lạnh tanh

không điều gì đậu lại

hết. Hết. Hết. Hết thật rồi.

mọi người lần lượt lui bước

nấm mộ vun cao hơn mặt đất chút xíu

thảm cỏ ngay ngắn đã phủ lên

trên nữa là hoa.

những người bạn

và tôi. Dù ngồi bệt vẫn cao hơn mặt đất.

khi tôi tới, những bông birdflower ngửa mặt nở, ối

ngôi mộ giữ được ít hạt sương đêm

không biết gió hay thú vật vung vãi những đoá hoa

bắt đầu héo

anh tôi thắp hương, vun quén lại những bó hoa bị xô lệch

tôi nhớ buổi chiều trở lại căn phòng quàn xác

căn phòng đổi khác

tựa trước đó, xác mẹ tôi không hề ở đấy

tôi không thấy một vật dụng quen thuộc nào

bàn thờ đã dọn. Hoa cũng biến mất

chẳng thể lạnh lùng và mau chóng hơn.

tôi ngồi trước ngôi mộ cỏ và đất còn hăng mùi đào xới

hút thuốc.

Nghe anh tôi nói về sự tốt đẹp biết là chừng nào

của lô đất

nhà địa lý (người thầu khu nghĩa trang) nói thế

tôi muốn khóc, thấy anh tôi già thêm chục tuổi

lây lất là quà tặng của người chết gửi lại cho người sống?

và hối hận ngủ quên

như sự bình an thiêm thiếp của kiếp người

tôi hỏi anh liệu bà đã về tới Phủ Lý?

đã gặp lại Thầy?

những câu hỏi thuộc về cõi âm

không giải đáp.

khi tôi tới, những bông birdflower nở, ối

vết chân người đêm qua

cỏ tươi hơn nhờ được tưới bằng nước có pha muối

nước mắt làm mẹ tôi thêm lạnh?

và hồn sẽ khôn đi?

khi tôi tới, những bông birdflower nở, ối

chiều. tĩnh vật.

không cánh chim

tôi ngồi trước mộ

Loma Vista

lần đầu tiên, không có người bên cạnh

lần đầu tiên tôi có cái khao khát được chui vào đất

nằm cùng mẹ tôi

vĩnh viễn

như những ngày thơ ấu

những ngày mới lớn

hằng đêm sờ tí bà để dỗ giấc ngủ

cũng lần đầu tôi hiểu

may mắn thay cho kẻ nào

còn được thấy mẹ mình

vẫn sống.

khi tôi tới, những bông birdflower như bầy én

có đôi cánh vàng, chúc mỏ

tư thế sẵn sàng lao xuống

những chiếc máy hút dầu gật gù

kiên nhẫn chào tôi buổi sáng

muôn năm

buổi sáng tiễn đưa mẹ tôi tới một nơi chốn

không có đường trở lại

không trở lại dù những chiếc máy hút dầu có gật gù chào hoài.

Chào hoài. Buổi sáng.

khi tôi tới, những bông birdflower nở, ối

nghĩa trang kẹp giữa hai con lạch

anh tôi nói một trong hai con lạch có nước quanh năm

nhờ thế, đất sẽ nhuần nhị

riêng xác mẹ tôi không ai nói có được nhuần nhị?

chỉ biết mẹ tôi nằm sâu

rất sâu lòng đất.

buổi chiều tôi ngồi bên ngôi mộ mới

thấy đất thật gần

trời cũng gần

nhưng trời hay đất cũng đều bất nhân như nhau

tôi muốn chửi thề trời, đất

chửi thề ngọn cỏ

chửi thề buổi chiều

chửi thề con lạch có nước và, con lạch quanh năm khô ráo

chửi thề tôi: Sống mãi như cỏ cây

chửi thề tôi: Văn chương bất lực

(văn chương chỉ có thể làm chảy nước mắt người sống

văn chương chẳng bao giờ làm thức dậy nổi người chết)

văn chương. Văn chương. Sự phỉnh phờ vô duyên của cảm xúc

trò chơi buồn cười. Trò chơi đứng ngoài vỗ tay,

vỗ tay trước những xác chết. Vỗ tay trước những ống nylon. Máy

trợ tim. Phổi thán khí

buổi sáng ngồi bên mộ

cỏ chưa ráo

hoa đã được bỏ vào thùng rác

nhớ mẹ tôi thích ăn cá rán

nhớ bà thích gặm xương

(hay bà chỉ quen gậm xương

vì thịt thà được dành riêng cho chồng con?)

buổi sáng ngồi bên mộ bà

nhớ tới lúc chết

vài tiếng trước lúc chết

mẹ tôi cũng không nói

có thể bà cho có nói hoài, cũng chỉ vậy thôi

(mồ mả

chồng, con chứ phải đâu đất thó, đất bùn bỏ túi mang theo!)

những đứa con tinh khôi

mất sớm

những đứa con hiếu thảo

trời đáo để giựt phắt, lôi đi

những đứa con đất thó

(như tôi)

sống mãi

sống nhăn răng

(răng không trắng ởn

răng sâu ăn. Cái rụng cái còn

nhưng vẫn là: cục vàng mất đi, cục chì ở lại.)

cục đất. Phải tôi chỉ là cục đất.

mỗi sớm mai thức dậy

thấy đời không đổi khác

thịt mỗi ngày mỗi ôi

xương mỗi ngày mỗi mục

trí cùn với da nhăn

ra vào như xác rữa.

từng ngày mục nát qua

trong cảnh đời đã khép

dạt trôi một góc trời

biết nơi nào cố quận?

khi tôi tới, những bông hoa birdflowr nở, ối

bóng trưa đu võng dưới những tàng cây giống cây bồ đề

con chim sâu nghếch mỏ thăm dò phản ứng kẻ lạ

ngày nào nghĩa trang cũng đem tới cho chim những kẻ lạ mặt

người đến từ ngôi nhà âm u

kẻ tới từ ngưỡng cửa tang tóc.

như nhà buôn tích luỹ hàng hoá

tôi tích luỹ vết thương

tích luỹ thời gian

tích luỹ những chặng đường

những đến, đi, không kỷ niệm

riêng mẹ tôi

tính đến lúc chết

thì sự giầu có của bà

chính là những ngôi mộ!

khi tôi tới, những bông birdflower nở, ối

Lãm bảo,

hãy cảm ơn sự chết

nhờ nó sự sống có ý nghĩa

như người đi còn ngoảnh mặt quay về

như buổi chiều là chiếc gạch nối ngày, đêm

cho nước mắt rơi được trên sự chân thật.

tôi bảo

nước mắt có khả năng rửa sạch mọi nhớ thương

như hạt mầm lãng quên vốn tiềm phục khắp nơi

nên kẻ sống chắc chắn sẽ quên dần người chết

xác này tiếp xác kia

nhớ không tam đoạn luận

là con người ai cũng phải chết

và nhiều phần tôi chết trước em.

vậy hãy khóc hôm nay

đợi tới ngày mai e quá muộn.

khi tôi tới, những bông hoa birdflower đã nở

Loma Vista. Loma Vista. Loma Vista

tên gọi lạ, chưa hề có trong bộ nhớ

ký ức tôi chỉ có một mẹ già

một buổi sáng bước ra

ngỡ ngàng đặt tay lên lồng ngực lép

lồng ngực Việt Nam non thế kỷ

lồng ngực buồn như đất nước ở xa

lồng ngực thở bao năm

Bắc Cạn, Lạng Sơn, Việt Trì, Yên Bái

lồng ngực Phủ Lý, Hà Nội, Nho Quan, Hà Đông, Đồng Văn

Cống Thần, Chợ Đại

lồng ngực hom hem còn miếng da nhăn cũng muốn dứt nốt cho con

tới lúc chết, mẹ tôi còn ngỡ

Sài Gòn, Trương Minh Giảng, Hồng Thập Tự, Trần Hưng Đạo...,

vẫn thở cùng bà

vẫn cùng bà chuyến xe lam ngược suôi Hoà Hưng, Bến Thành, Ông Tạ

những chuyến xe nửa đời nửa đoạn

những chuyến xe chưa kịp định hướng phía nào, sông Đáy

đã nghe buồn trên những quay lui.

ngày thở tít chân trời thăm thẳm chết

biển Đông vào cửa khác, ra đi

tôi ngồi lại nghe buổi chiều phủ, dụ

nén hương tàn, mộ chí cũng phân, ly

mẹ một thuở thương đàn con khuất, lấp

nên hôm nay mất dấu quay về

trong thân xác đã khô, ròn máu đỏ

thịt da kia đành cũng bụi mù

những ngôi mộ ở bên ngoài đất nước

ngàn năm sau hai tiếng Việt Nam

không ai gọi, không ai còn nhắc nữa

dúm xương xưa tanh lợm, thiếu nguồn?

khi tôi tới, những bông hoa nở, ối

cỏ cây ngồi duỗi cẳng, dốc lăn xuôi

tôi muốn chọn một chỗ nằm kế cận

mộ. Không cha, môi mẹ máu không chùi.

Bài thơ Khúc thứ ba: Những bông hoa birdflower, nắm đất và, sự trở lại của tác giả Nhà thơ Du Tử Lê - Lê Cự Phách, được trích dẫn nguyên văn từ các nguồn chính thống và đã kiểm chứng.

Nhà thơ Du Tử Lê - Lê Cự Phách

Nghệ danh: Du Tử Lê

Tên thật: Lê Cự Phách

Xem thêm: Tiểu sử Tác giả Du Tử Lê - Cuộc đời, Sự nghiệp, Phong cách sáng tác

Nhà thơ Du Tử Lê, Thơ Du Tử Lê, Tập thơ Ở chỗ nhân gian không thể hiểu

Tổng hợp